Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’deki yeni yönetimin halka hizmet, devlet kurumlarını ayağa kaldırma ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü, egemenliğini sağlamak için ortaya koyduğu çalışmayı hep beraber desteklemeyi sürdürmeleri gerektiğini belirtti.
‘SURİYELİLER VATANLARINA DÖNMEYE BAŞLADI’
Bakan Fidan, 8 Aralık’tan sonra yurt dışında, sürgünde, göçte bulunan Suriyelilerin belli bir tempoyla vatanlarına dönmeye başladığını, ülkeye ekonomik yatırımların ve altyapı, üstyapı, enerji ihaleleri yapılmaya, yaptırımların kalkmaya başladığını belirterek, Suriye’deki yeni yönetimin bölgedeki devletlerle ve uluslararası aktörlerle yapıcı pozitif ilişki geliştirdiğini vurguladı.
Bunun, bölgenin ve uluslararası güvenliğin aradığı bir denklem olduğunu ifade eden Fidan, bu noktada ciddi adımlar atılmaya başladığını, olumlu bir gündemle ilerleyen süreci hayata geçirdiklerini söyledi.
‘YPG OYUNBOZANLIK ROLÜ GÖSTERİYOR’
Fidan, şöyle devam etti:
Bu noktada Suriyelilerle altyapı, enerji, ekonomi, yatırım, ticaret, eğitim, kültür ve turizm gibi birçok konuda işbirliği yaparken diğer taraftan stratejik yüksek politika alanlarında da belli konuları düzenli olarak görüşmek ve hayata geçirmek için çalışmak zorunda olduklarını kaydeden Fidan, özellikle Süveyda olaylarından sonra Amman’da düzenlenen toplantılar serisini Türkiye olarak desteklediklerini vurguladı.
Fidan, ABD, Ürdün, Suriye ve güneydeki kabilelerin bir araya gelerek, sorunu barışçıl bir şekilde çözme arayışını olumlu bulduklarını dile getirdi.
‘BÖLGEDEKİ KARANLIK AKTÖRLERDEN BİRİ İSRAİL’
Süveyda’daki çatışmalara değinerek “Bu karanlık tablonun en büyük aktörlerinden biri İsrail olmuş durumda. İsrail’in önemli hedeflerinden biri Suriye’de karışıklık çıkması” diyen Bakan Fidan, “İsrail halkına, yönetimine tavsiyemiz, sizin güvenliğiniz komşunuz ülkelerin kaos içerisinde bulunmasından geçmiyor. Tam tersi refah, istikrarlı bir durum içinde olmasından geçiyor. Suriye’nin istikrarını, birliğini, bütünlüğünü, Suriye halkının güvenliğini bozacak tavırların müsamaha görmemesi gerekiyor” dedi.
‘HERKES ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYMALI’
Fidan, “Lazkiye’de, Süveyda’da ve YPG’nin şu anda işgali altında bulunan bölgelerdeki istikrarsızlaştırma hareketlerinin belli ölçüde devam ettiğini” belirterek, “Ama sağ olsun kardeşlerimiz (yeni Suriye yönetimi) uluslararası toplumun da tavsiyesine uyarak, kendilerinin de çizgisi ve anlayışı bu yönde, sadece Arapların değil, diğer mezheplerin, inançların, azınlıkların da kendilerini eşit hissedecekleri bir Suriye’yi hayata geçirmenin vizyonu içerisindeler.” ifadelerini kullandı.
Bakan Fidan, el birliğiyle herkesin elini taşın altına koyması gerektiğine işaret ederek, “Dürzilerin hakları korunmalı, kimlikleri, canları, malları korunmalı. Aleviler, geçmişte Esed döneminde yapılanların sorumlusu ve müsebbibi gösterilmemeli. İntikam hareketleri içerisinde bulunulmamalı. Kürtlerin tarihsel olarak men edilmeye çalışılan kimlikleri, kültürleri aziz kabul edilip onlara yönelik bir sıkıntı olmamalı” diye konuştu.
Belli konuların hayata geçmesinin zaman aldığını kaydeden Fidan, en büyük önceliğin halkın can güvenliğinin sağlanması, güvenlikle, ülkenin toprak bütünlüğü ve egemenliğiyle ilgili sıkıntı içerisinde olmaması, siyasal kurumların ayağa kalkması olduğunu ifade etti.
Fidan, Suriye’deki yeni yönetimin bu konularda attığı yoğun adımlar olduğunu belirterek, bunların hissedilir derecede göründüğünü, ancak henüz yolun başında olduklarını söyledi.
‘BÖLGEDEKİ HERKES BİZİM GİBİ DEĞİL’
Bakan Fidan, “Suriye’deki kardeşlerimizin bu olumlu ve pozitif ajandayla ilerleyebilmeleri için sessiz, müdahale edilmeyen, güvenliklerinin tehdit altında olmadığı, karışıklığın olmadığı bir sürece ihtiyacı var. Bizim görevimiz bu süreci Suriye halkına ve Suriye devletine hep beraber el birliğiyle vermek ama tekrar ediyorum, bölgedeki her aktör bizim gibi yapıcı bir niyet, yapıcı bir vizyon taşımıyor. Oyunbozanlar var ve bunların başında da mevcut İsrail yönetiminin uygulamış olduğu politikalar geliyor” ifadelerini kullandı.
Suriye’deki yeni yönetimin bu sıkıntılı konuyu da diplomasi yoluyla aşmak için çabaladığını kaydeden Fidan, Türkiye’nin de elinden geldiğince Suriye’nin bu duruşunu desteklediğini dile getirdi.
Fidan, “Suriye’deki yeni yönetimin halka hizmet için, devlet kurumlarını ayağa kaldırmak için ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü, egemenliğini sağlamak için ortaya koyduğu çalışmayı hep beraber desteklemeye devam etmeliyiz. Başta Suudi Arabistan olmak üzere bölgedeki diğer ülkeler, Ürdün, Katar, Irak hep beraber el birliği içerisinde Suriye’nin ayağa kalkması, bölge için bir tehdit değil, tam tersine bir fırsat kaynağı olması yönünde çalışmalarımızı kesintisiz devam ettirmemiz gerekiyor. Bu hayata geçilebilir bir vizyon. Hayata geçmemesi için hiçbir sebep yok. Bu vizyonun hayata geçmemesini isteyenler ancak ve ancak Suriye’nin, bölgenin iyiliğini istemeyenler olur. Buna karşı da mücadele etmek, tavır koymak boynumuzun borcu.” diye konuştu.
‘TOLARE ETMEKTE ZORLANDIĞIMIZ GELİŞMELERİ GÖRMEYE BAŞLIYORUZ’
“Yeni dönemde YPG, SDG tarafından çok fazla bir açıklama yapıldığını görüyoruz. Maalesef buna baktığımız zaman şöyle bir tablo çıkıyor. “Biz 10 Mart Mutabakatı’nı bu şekilde okumuyoruz. O anlaşmada yazılan maddeler için bizi bağlamıyor, Türkiye’de yürüyen süreç de bizi ilgilendirmiyor” gibi ifadeler var. Peki sizi ne ilgilendiriyor? Bölgedeki Kürt kardeşlerimizi İsrail’in maşası yapmak mı sizi ilgilendiriyor?” diye soran Fidan ekledi:
‘BUNU GÖRMEDİĞİMİZİ ZANNETMESİNLER’
“Maalesef bu noktada bizim de artık tolare etmekte zorlandığımız gelişmeleri görmeye başlıyoruz. Artık İran’dan Irak’tan gelen örgüt üyelerinin Suriye’yi terk etmediğini görüyoruz. Güven telkin edici, silahlı hareketi ortadan kaldırdığını gösteren bir tavır da görmüyoruz. Örgütün bölgedeki durumda kendine faydayı maksimize etmeye çalışan bir tutumu olduğunu görüyoruz. Bunu görmediğimizi zannetmesinler.”
‘TÜRKİYE’DE YENİ BİR RUH VAR AMA…’
“Amerika’nın Ankara elçisi Tom Barrack’ın da önemli açıklamaları var. Herkesin hakkının hukukunun yenmesi için devam eden bir süreç var. Bu yöndeki çalışmaları destekliyoruz. Bölgede yeni bir dönem var. Türkiye’de yeni bir ruh var dönem var, olumlu bir sonuç var” diyen Fidan ekledi:
“Ama artık YPG’nin yönetim kadrolarının da zamana oynama politikasında durması gerekiyor. Yol yakınken Kürt kardeşlerimizi daha fazla riske atmaktan, onların geleceklerini rehin almaktan çıkmaları lazım.”
‘KUSURA BAKMAYIN KİMSE ENAYİ DEĞİL’
“Kusura bakmayın kimse enayi değil. Biz bu süreçlere büyük bir iyi niyet yatırıyoruz diye sizin ortaya koyduğunuz küçük kurnazlıkları görmüyor değiliz. Büyük bir devlet olmanın da bir kuralı var, onu yapıyoruz sadece. Sizi tekrar buradan uyarıyorum, durduğunuz yer yer değil. Onu değiştirin artık. Suriye’yi beraber nasıl inşa edeceğinizi düşünün.”
ŞEYBANİ: ‘SURİYE’NİN BÖLÜNMESİ İSTENMEKTE’
Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, “Dürziler Suriye toplumunun bir parçasıdır ve onları hiçbir şekilde dışlamak gibi bir niyet bulunmuyor, bunu İsrail öne sürmektedir.” dedi.
Bakan Şeybani, ülkesinin Süveyda ilinde yaşanan gelişmelere değinerek, “Süveyda’da olanlar Suriye’de oluyor tabii ki, bizim halkımıza karşı oluyor. Devletimiz onlardan sorumlu. Suriye’de olup bitenler İsrail tarafından oluşturuluyor.” ifadelerini kullandı.
Suriye’nin barış süreci olmasını istediğini, Süveyda’nın Suriye tarihinde önemi olduğunu vurgulayan Şeybani, “Dürziler Suriye toplumunun bir parçasıdır ve onları hiçbir şekilde dışlamak gibi bir niyet bulunmuyor, bunu İsrail öne sürmektedir.” ifadelerini kullandı.
Tüm bölgede istikrarın sağlanmasını istediğini söyleyen Şeybani, doğrudan ve doğrudan olmayan dış etkenler olduğuna işaret etti.
“Suriye’nin bölünmesi istenmekte” diyen Şeybani, bu girişimlerle mezhepsel ve ideolojik olarak bölünmenin amaçlandığını vurguladı.
‘HASEKE KONFERANSI BAŞARISIZ BİR GİRİŞİM OLDU’
Şeybani, Haseke Konferansı’nın, ülkede SDG adını kullanan PKK/YPG’nin devlet kurumlarına entegrasyon anlaşmasının ihlali anlamına geldiğini belirterek “Haseke Konferansı, Suriye halkını temsil etmiyor ve başarısız bir girişim oldu.” dedi.
Şeybani, Suriye’nin altyapı, ekonomi ve kurumlar alanında yaşadığı büyük zorluklara rağmen dengeli ve pratik bir şekilde çalışmalarını sürdürdüğünü, devlet kurumlarının ayakta kalması için yoğun çaba harcadıklarını vurguladı.
Konferansın Süveyda’daki olayları istismar etmeye çalıştığını vurgulayan Şeybani, ayrıca bu toplantının, terör örgütü PKK/YPG’nin devlet kurumlarına entegrasyon anlaşmasının ihlali anlamına geldiğini belirtti.
‘SURİYELİLERİN DÖNÜŞÜ İÇİN ZEMİN HAZIRLAMAYA ÇALIŞIYORUZ
Şeybani, Türkiye ile ekonomi, güvenlik ve yeniden imar alanlarında koordinasyonun önemini vurgulayarak “Suriyelilerin ülkeye dönüşü için zemin hazırlamaya çalışıyoruz.” dedi.
Ekonominin Suriye’nin yeniden imarı ve kalkınması için hayati önemde olduğunu belirten Şeybani, “Askeri ve güvenlik alanlarında koordinasyon içinde olmalı, sınırlarımızı korumalıyız. Suriye’nin toprak bütünlüğü ve istikrarı, bölgenin istikrarı demektir.” diye konuştu.
Şeybani, ayrıca, Suriye’nin yanında yer alan ülkelerin desteğinin büyük önem taşıdığına dikkati çekip, Türk hükümeti ve halkına teşekkür ederek “Suriye’ye verdiği destek için Türkiye’ye minnettarız. İşbirliği ve dayanışma, bölgenin geleceği için vazgeçilmezdir.” ifadelerini kullandı.
Türkiye ile siyasi işbirliğini güçlendirmenin Suriye’ye de olumlu yansıyacağını belirten Şeybani, bu çerçevede Türkiye ile ikili ve uluslararası konuları ele aldıklarını aktardı.